Wpływ fizjoterapii na bliznę po cesarskim cięciu

Przed wyjaśnieniem jaki wpływ i skuteczność ma fizjoterapia dla blizny u kobiet po cesarskim cięciu (СС), chciałem zwrócić uwagę na epidemiologie.

W 1999 r. w Polsce rozwiązano operacyjnie 18,1% ciąż, podczas gdy w 2012 r. aż 37%, w 2018 r. – 40,7%.
Należy zauważyć, że z raportu opublikowanego przez WHO w 2015 r. wynika, że odsetek CC wynoszący 10-30% można uznać za bezpieczny.

Leczenie zachowawcze blizny jest mega zasadnicze dla zdrowia kobiety, ponieważ jak i każda otwarta rana potrzebuje prawidłowego okresu regeneracji. Ważne jest wiedzieć, że nadcięcie długości najczęściej 10-15 cm jest w okolicy otrzewnej, gdzie są ułożone wszystkie narządy wewnętrzne, żeby dotrzeć do płodu.
Wracając do statystyki na 2021 r. prawie 60% kobiet nie korzystają z usług fizjoterapeutycznych blizny po CC, po prostu przez brak wiedzy.

Leczenie blizny zaczyna się w pierwszej fazie tuż po 7 dniach od operacji przez drenaż limfatyczny okolic sąsiadujących z blizną ( brzucha i kończyn dolnych). Zasadniczą częścią postępowania w tej fazie jest autodrenaż, którego należy nauczyć pacjentkę. Autodrenaż może być wykonywany ręcznie (manualny drenaż limfatyczny) lub szczotką (wg metody ScarBrushing), w systemie 2-3 razy dziennie przez 10-15 min.

Faza II jest najistotniejszą i trwa do 6-8 tygodni po operacji. Kontynuuje się drenaż limfatyczny dodatkowo obejmując okolicę blizny pooperacyjnej oraz dołączając techniki prawidłowego mobilizowania blizny wg integracyjnej terapii blizn. Również niesamowite wyniki przynosi metoda kinesiotapingu danej okolicy, ponieważ bardzo dobrze mobilizuje samą bliznę nie pozwalając pojawiać się zrostom, które mogą prowokować negatywne skutki tj: zmniejszenie płodności (3%), bóle jamy brzusznej (6%), przewlekłe bóle odcinka lędźwiowego (18%), obstrukcje jelit (po wielokrotnych operacjach jamy brzusznej, 0.2%, objawia się brakiem oddawania stolca, nudnościami i wymiotami), problemu z przeprowadzeniem kolejnych operacji w tej lokalizacji.

Ostatnia faza III trwa od pół roku do 2 lat po operacji. Wykorzystuje się tu masaż głęboki oraz bardziej zdecydowane techniki z zakresu rozluźniania mięśniowo-powięziowego. Szczególną rolę w okresie III odgrywają techniki dedykowane typowo pracy z blizną (np. przełamywanie blizny, pionowe unoszenie blizny, rolowanie blizny wraz z tkanką podskórną i inne), i również jest kontynuowana autoterapia przez pacjentkę.

Na sam koniec chcę dodać, że nawet jeżeli żadne objawy w całej okolicy pasa miednicznego nie przejawiają się, warto pamiętać o estetyce blizny, która po samoistnej odnowie może być nie zadowalająca i mieć wygląd «zwisającego bruszka». Dla tego wprowadzenie fizjoterapii w początkowej fazie po operacji jest bardzo bardzo ważne.

Autor
Mgr Fizjoterapii
Dmytro Chubenko